Língua

Um poema de Fracisco Niebro, a propósito do mirandês e de outras línguas de menos uso

16:05


O que dita a morte de uma língua não é deixar de incluí-la, artificialmente, numa língua-mãe original. O que dita a morte de uma língua é não haver quem a fale, quem a ouça, quem a escreva ou quem a leia.
UA LHÉNGUA CONFESSA-SE, TALBEÇ PORMESSA, QUAIJE JURA 
"hei de buscar
las palabras mais ancostadas al rechino de l sangre
i afundar-me ne l tiempo para alhá la teç,  
hei de deixar
que ls mais ralos fuogos árdan
i çpreziar la cinza inda caliente de l borralho, 
hei de me derretir
an festicas adonde las lhetras yá se quédan dóndias,
zlidas de caçuada i depresson;  
hei de spechucar
l coraçon de la fala até que
acradite que nanhue muorte ye natural:
quando eilha s'assomar i quejir
oupir sou pendon de sgárrio i de silenço,
ha de se scapar cun grima a la pantasma dua
bida que nunca sperou que inda podira berdegar;  
hei de acender
nuobas palabras a alhumbrar ls dies i las lhembráncias,
seinha acontra l lhobo de ls zafios feturos,
sentido bedado a la muorte:  
porque me habie de quedar se outros nun s'ampórtan,
se outros nun percísan desta traba al meio l alto mar,
se outros nun apledían malzina para este delor,
que duol para alhá l que stá perbisto ne ls manuales de medecina? 

hei de buscar 
nas palabras abrigo i nunca squeceresse camino para tornar a casa, 
ende adonde las cousas nada mais son que palabras an ser: 
la redundeç dua sílaba,
la festica dun sonido,
la termienta dun sentido,
son todo quanto me prende a un mundo
único e eirrepetible,
feito de pessonas,
bidas que solo por salagres palabras se déixan dezir,
milagre de bolo sien alas; 
hei de multeplicar,
cumo ls bielhos cumbertidos,
seinhas nas oumbreiras de las puortas
por adonde puodan antrar raças de nuoba lhuç
i boziá-le als anquesidores
que nun mos smagará la tortura de sue andefréncia; 
hei de scamugir
l tembrar de ls çponeres
cun sue alma ourdida a friu i nuite,
cun sues quelores de lhuito apuis de todo l fuogo arder:
solo l sol nun se cansa i bóltia ancandilado culas madrugadas,
mas nun speres que
nuobas madrugadas se úpan apuis outra classe de çponeres:
antoce, mais bal que nun deixes morrer ls dies que
solo depénden de ti para rucecitar; 
hai de amostrar
que nun ye menos doce la fruita tardiega,
la que le rejistiu als brugos,
seinha de que ten fuorça l'arble para reberdecer l andeble tuoro,
inda capaç de nuobas anxerties, de renobadas pítulas; 
hei de çcubrir
ls atalhos que arródien puls caminos que fumus perdendo,
achar modo de remendar
las carcanholeiras que tiempo i abandono fúrun abrindo,
amadurar nuobas modas
adonde puodas chubir al aire ancarambinado
deste lhargo eimbierno,  
hei de abaixar
pul camino de las chiçpas até
adonde brua l fuogo ambaixo l carambelo:
alhá bienandrento,
adonde bate l coraçon de las palabras
i se técen las cuordas de sue boç, 
hei de sultar
ls aires an nuobos assopros por
adonde nuobas bidas puodan sous resfuolgos sbolaixar;  
hei de cumponer,
a cada die, ua risa dun modo que
la calhada mundiada de l tiempo nunca puoda apagar:
hoije, ganhei l sereno de haber chubido
la delorida scalada de ls seclos
i yá nien un aceinho de rábia flure  an mi: 
agora, quien de bós fur eimortal,
que m'atire la purmeira piedra,
por esso, naide cunte de me ber a
apersentar la rendiçon de ls derrotados: 
son scusadas las lhágrimas,
porque ye siempre l tiempo de bibir de pies,
ua nuoba proua por aliçace,
até quando bós quejirdes."  

8-17 de setembre de 2010 
Fracisco Niebro

Licença Creative Commons
Este trabalho está licenciado com uma Licença Creative Commons - Atribuição-NãoComercial 4.0 Internacional.